گسترش علم و فناوری در جهان پویای کنونی مستلزم فراهم نمودن شیوههای متنوع فراگیری علم و دانش در جوامع انسانی است. برنامههای چشم انداز توسعه جمهوری اسلامی ایران و به دنبال آن سیاستهای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در گسترش عرصه آموزشهای عالی در کشور، نیازمند تطبیق پذیری دانشگاههای کشور با تغییرات نوین جهانی در زمینههای جدید آموزشی است و این مهم جز با بازنگری در ساختار و یا ایجاد عرصههای جدید آموزشی در پیکره دانشگاهها محقق نخواهد شد.
آموزش عالی دانشگاهی در بسیاری از کشورها به دو بخش "آموزش عالی رسمی" و "آموزش عالی آزاد" تقسیم میشود كه بخش آموزش عالی رسمی به آموزشهای آكادمیك، بلندمدت و پایهای و بخش آموزش عالی آزاد به آموزشهای كاربردی، كوتاهمدت و با تأثیرگذاری بیشتر در رفع مشكلات جامعه، سازمانها، نهادها و صنایع میپردازد. مهمترین ویژگی آموزشهای عالی آزاد، انعطافپذیری و امكان طراحی دورههای آموزشی متناسب با نیاز مخاطبین است.
دانشگاه فردوسی مشهد به منظور تأمین نیازهای آموزشی ِكاربردیِ جامعه كه متناسب با پیشرفتهای به روز علم و فناوری است، اقدام به استقرار مجموعهای نظاممند تحت عنوان كالج دانشگاه به عنوان اولین كالج دانشگاهی كشور نموده است كه متولی اصلی برگزاری آموزش های عالی آزاد در دانشگاه فردوسی می باشد.
اصلیترین مأموریت این مجموعه، نظارت بر برگزاری آموزش های عالی آزاد در قالب دوره ها، سمینار ها و کارگاه های حرفهای، پیشرفته و تخصصی است كه یا از سوی دانشکده ها، پژوهشکده ها و واحدهای دانشگاه طراحی و ارائه میشوند و یا اینكه به سفارش و درخواست سازمان مورد نظر (دولتی یا خصوصی) و متناسب با نیاز آنها میتوانند تنظیم و برگزار گردند. به عبارت دیگر این عرصه از فعالیتهای دانشگاه فردوسی مشهد که با نظارت کالج انجام می شود، تنها عرصهای از کسب آموزش عالی در کشور است که نه تنها به دور از موانعی نظیر کنکور دسترسی همگان را به کسب دانش و علوم دانشگاهی سهل و آسان مینماید، بلکه بدون تقید به سرفصلهای مصوب دروس دانشگاهی، میتواند برنامههای درسی متناسب با نیاز مخاطبان را به عنوان آموزش عالی دانشگاهی برای آنان تنظیم و ارائه نماید.
امید اینکه این حرکت نوین دانشگاه فردوسی مشهد همچون گذشته بتواند منشأ خیر و تحول در سطح جامعه بوده و در ارتقاء و به روز رسانی دانش علمی این منطقه از کشور مؤثر باشد.
تاریخچه
«دورههای دانشگاهی در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، تصمیم به انتخاب نام «کالج دانشگاه فردوسی مشهد» برای این مجموعه گرفته شد. بر این اساس فعالیت کالج دانشگاه تا سال 1386 به سه حوزه «آموزش های عالی رسمی»، «آموزش های عالی آزاد» و «خدمات آموزشی مورد درخواست جامعه» تقسیم میشد که پس از ساماندهی دوره های نوبت دوم و ایجاد نظام پرداخت الکترونیکی برای دانشجویان این دوره ها، ضرورت وجود تشکیلات مدیریتی دوره های نوبت دوم در دانشگاه از بین رفت و لذا با تبدیل دوره های نوبت دومِ کالج به یک واحد خدمات مالی و انتقال آن به اداره کل امور آموزشی دانشگاه، عملاً حوزه "آموزش های عالی رسمی" از فعالیت های کالج حذف گردید. های شبانه و کوتاه مدت» دانشگاه تا سال 1382 عمدتأ به اداره دوره های شبانه و بعضأ به صورت موردی به برگزاری دوره های کوتاه مدت می پرداخته است. از سال 1382 و در پی اجرای برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور و بازنگری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در برنامه ها، سیاست ها و اهداف بخش آموزش های عالی، دانشگاه فردوسی مشهد نیز تصمیم به ساماندهی و گسترش دوره های شبانه به مقاطع بالاتر (به ویژه به خاطر تغییر ماهوی ایجاد شده در این دوره ها و تبدیل آنها به نوبت دوم) از یک سو و همچنین توسعه سازمان یافته دوره های کوتاه مدت از سوی دیگر گرفت. از این رو با توجه به شرح وظایف و مأموریت های جدید تعیین شده، نام این مجموعه به «مرکز آموزش های حرفه ای، تخصصی و امور دوره های نوبت دوم(شبانه)» تغییر یافت که در ابتدای سال 1384 نیز با مطالعه و مقایسه تطبیقی ساختار و شرح وظایف کالج
وظایف
مأموریت کالج دانشگاه از سال 1386 تاکنون به دو بخش زیر تقسیم میشود:
مأموریت اصلی: مدیریت، برنامه ریزی و برگزاری آموزش های عالی آزاد.
مأموریت فرعی: مدیریت، برنامه ریزی و انجام خدمات آموزشی مورد درخواست بخش های کاربردی جامعه.
ساختار سازمانی
کالج دانشگاه یک حوزه ستادی دانشگاه فردوسی مشهد است که از یک سو از طریق ایجاد دفاتر آموزش های عالی آزاد در دانشکده ها، پژوهشکده ها و واحدهای تابعه دانشگاه به مدیریت، برنامه ریزی و هدایت کلان آموزش های عالی آزاد می پردازد و از سوی دیگر و با هدف زمینه سازی و حمایت از ظرفیت های بین رشته ای دانشگاه، خود به طور مستقیم به امر اجرای برخی از آموزش های عالی آزاد که عمدتاً ماهیت بین واحدی و بین دانشکده ای دارند، می پردازد.
سیستم آموزش
ترم های آموزشی کالج منطبق بر ترم های آموزشی دانشگاه است و آموزش های عالی آزاد ارائه شده در قالب سمینار (ارایه اجمالی مطالب تخصصی بدون انجام کار عملی)، کارگاه (ارایه فشرده مبحثی تخصصی همراه با انجام کار عملی) و دوره های آموزشی میباشد.
روسای کالج دانشگاه از آغاز تاکنون
نام و نام خانوادگی |
آغاز تصدی |
پایان تصدی |
دکتر محمود رضائی رکن آبادی (رئیس دوره های شبانه و کوتاه مدت) |
77 |
82 |
دکتر سعید کیوانفر (موسس کالج) |
82 |
89 |
دکتر مهدی خواجوی (سرپرست کالج دانشگاه) |
89 |
91 |
دکتر محمد جواد ساعی |
91 |
تاکنون |